“Miếu Hai cô” là tên thường gọi của nơi thờ cúng tự phát được rất nhiều người Hà Nội biết đến, nằm ở ngay ngã tư Tôn Đức Thắng – Nguyễn Thái Học.

“Miếu thiêng vỉa hè” bên cạnh Văn Miếu-Quốc Tử Giám đã được di dời về đền Sòng Sơn từ khá lâu, tuy nhiên, hiện nơi này vẫn được quây rào kín và có lực lượng bảo vệ 24/24h trong mối lo người dân sẽ lập lại bàn thờ. Việc giải tỏa một địa điểm tín ngưỡng tự phát gây mất mỹ quan đô thị tưởng như đơn giản nhưng lại rất nan giải từ nhiều tháng nay và chưa biết bao giờ kết thúc.

Bát hương “miếu Hai cô” đã được di dời, song ngã tư Tôn Đức Thắng – Nguyễn Thái Học vẫn được “canh gác” nghiêm ngặt. Ảnh: Việt Nguyễn.

Ly kỳ vụ di dời ‘miếu Hai cô’

Những lời đồn thổi

“Miếu Hai cô” là tên thường gọi của nơi thờ cúng tự phát được rất nhiều người Hà Nội biết đến, nằm ở ngay ngã tư Tôn Đức Thắng – Nguyễn Thái Học, cạnh di tích Văn Miếu – Quốc Tử Giám với nhiều “truyền thuyết” về sự hình thành và độ linh thiêng. Người dân khu vực quanh Văn Miếu đồn thổi rằng, thời bao cấp, có 2 cô gái trẻ bị tàu điện cán chết ngay tại chỗ này, rồi sau đó được lập bàn thờ bên một gốc cây rất to. Về sau, cây này bị chặt đi, người dân lại lập một ngôi miếu nhỏ để “Hai cô” trú ngụ. Khi vỉa hè phố Tôn Đức Thắng được làm lại đẹp đẽ hơn, miếu không còn, người dân xây một bệ nhỏ và đặt bát hương thờ cúng.

Nhưng cũng có một tích khác mà ông Lê Ngọc Tú – Chủ tịch UBND phường Quốc Tử Giám tham khảo từ những bậc cao niên sống gần Văn Miếu lại cho thấy, thực tế chẳng có chuyện 2 cô gái bị tai nạn tàu điện rồi hóa người thiêng cho hậu thế. Miếu bắt nguồn từ một “sự tích” khác. Dân gian đồn thổi rằng, trước đây, những người kéo xe bò làm việc đêm ở phố cổ, cứ mỗi khi về qua đoạn Nguyễn Thái Học thì xuất hiện 2 bóng trắng đi theo, cứ đến góc Văn Miếu thì lại biến mất. Người dân vì thế mà lập ra miếu thờ. Việc có 1 cô gái trẻ chết vì tàu điện cán là thật, song không liên quan gì đến “Hai cô”. Cả hai “sự tích” này qua thời gian đều bị thổi phồng lên, nhiều người cả tin đến đây sì sụp khấn vái, đốt vàng mã khói um một ngã tư luôn kẹt cứng xe cộ vào giờ tan tầm.

Trả lời PV, Chủ tịch UBND phường Quốc Tử Giám Lê Ngọc Tú cho biết, thực ra trước đây bát thương “thiêng” này đã nhiều lần được bốc đưa vào đền nhưng người dân không tin tưởng nên việc thờ cúng vẫn tái diễn. Chính quyền cũng nhiều lần ngăn chặn nhưng không thành, mỗi khi vắng bóng lực lượng bảo vệ, các con nhang đệ tử lại đến xin lộc.

Phải đến khi Công an TP Hà Nội và UBND quận Đống Đa chủ trương kiên quyết xử lý địa điểm này, một kế hoạch bài bản để chấm dứt hoạt động của “miếu thiêng vỉa hè” mới ra đời và được thực thi. Nhưng mọi việc cũng không hề đơn giản bởi yếu tố tâm lý, sự dè dặt, lo ngại đụng chạm đến chốn linh thiêng. Đến đầu tháng 1/2013, việc canh giữ vẫn tiến hành.

21 phường thay nhau gác

Ông Lê Ngọc Tú cho hay, kế hoạch thực hiện bắt đầu từ ngày 6/11 đến 5/12/2012, nêu rõ là giải tỏa việc thắp hương, đốt vàng mã và hành lễ tại số 1 Tôn Đức Thắng – thường gọi là “miếu Hai cô”, để khẳng định không có cơ sở nào ghi nhận sự tồn tại chính thức của miếu thờ này. “Chẳng có cô nào lại ngự ở vỉa hè, nếu có cũng chẳng phù hộ cho những người lấn chiếm vỉa hè, gây ách tắc giao thông, mất mỹ quan đô thị. Chúng tôi biết được thủ nhang địa điểm này là một người dân khu vực. Họ đặt bát hương ở đây để kiếm lộc lá từ các con nhang, đệ tử, có cơ hội bán vàng mã, đồ lễ, chứ nếu vào đền thì không kiếm chác được gì”, ông Tú nói.

Theo ông Tú, kế hoạch ban đầu là một tháng với phương án là túc trực canh gác từ 16h đến 5h sáng hôm sau, gồm 6 ca trực, mỗi ca 4 người (1 cảnh sát và 3 thành phần khác). Song, nó đã phá sản hoàn toàn. Nhiều người mê tín lựa thời điểm khác để đến hành lễ, hoặc nếu gặp lực lượng bảo vệ thì cứ đứng ngoài chắp tay. Mà thực tế, giai đoạn đầu, không ai dám mang bát hương đi, thuê người cũng không ai dám làm, chính quyền chỉ cử người canh gác, thuyết phục người dân, vận động người đưa bát hương ra đó thì tự động mang đến chỗ khác.

Nhưng theo ông Lê Ngọc Tú, bản thân một số người thực hiện (từ quận đến phường) ban đầu cũng rất e ngại, cho rằng nhiều người sẽ bị quả báo. Và đến ngày 9/12/2012, UBND quận Đống Đa và phường Quốc Tử Giám đành quyết định tổ chức một lễ rước trang nghiêm để đưa “Hai cô” về đền Sòng Sơn (tại số 35 Tôn Đức Thắng). “Chúng tôi đã làm lễ, mời thầy mời thợ đàng hoàng, đầy đủ các thủ tục cần thiết. Chưa bao giờ làm chu đáo, bài bản như đợt vừa rồi và được nhiều người dân ủng hộ”, ông Tú cho biết.

Sau khi đưa bát hương về đền Sòng Sơn, chính quyền đã tổ chức quây rào chắn, đặt biển cấm, biển thông báo ngay tại vị trí thờ cúng “Hai cô”. “Nhưng riêng cái bục để bát hương cũng không ai dám đập, tôi phải chỉ đạo quyết liệt, cử một vài anh em ra bốc đi. Sau đó, UBND quận đã hỗ trợ, yêu cầu 21 phường thay nhau canh gác ở đó, đến bây giờ vẫn thay nhau trực ngoài đó. Qua nghe ngóng, người dân đã ra đền Sòng Sơn thắp hương, nhưng những người buôn bán nhờ miếu thờ vỉa hè này vẫn chưa thôi đâu. Hiện quận chưa có chỉ đạo khi nào thì chấm dứt việc cắm chốt ở đấy”, ông Tú cho biết.

Theo Việt Nguyễn
Gia đình