Ở ngôi làng nọ, có một gia đình nuôi một đôi cá vàng rất đẹp, tất cả mọi trong thôn đều rất yêu thích đôi cá đó. Một khung cảnh thôn trang giản dị, mộc mạc, luôn tràn ngập tiếng cười hạnh phúc và họ cứ vậy sống vô tư với thú vui điền viên ngày này qua ngày khác…

Nhưng những ngày tháng tốt đẹp đó không được bao lâu, một ngày nọ, đất nước họ xảy ra chiến tranh, quân địch đã sắp đánh tới gần làng, không đi nơi khác lánh nạn e rằng không được! Mặc dù cả gia đình họ đều lưu luyến không muốn rời đi, nhưng vẫn phải vội vội vàng vàng thu xếp đồ dùng trong nhà và lên xe ngựa rời khỏi làng.

Khi cả gia đình đã đi được một đoạn đường khá xa, bỗng cậu con trai nhỏ của họ kêu lên: “Chết rồi! Cha ơi chúng ta quên không đưa hai bạn cá vàng đi cùng rồi!” Hai vợ chồng họ nghe thấy con nói, đều ngước nhìn nhau, không biết phải làm sao.

Người cha do dự một lát rồi nói: “Nhưng mà… bây giờ chúng ta không còn đủ thời gian để quay lại nữa rồi con ạ…”

Cậu bé lo lắng nói: “Nhưng cá vàng cũng là người nhà của chúng ta mà, chúng ta sao có thể bỏ mặc ạ?”

“Đúng rồi, không biết tới bao giờ chúng ta mới lại có thể quay trở về nhà được. Nếu tới khi đó chậu bị cạn hết nước thì tội mấy con cá lắm.” Người vợ nói phụ theo.

Người chồng suy nghĩ một lát rồi nói: “Được rồi!”, và cho xe ngựa quay đầu.

Trên đường quay trở lại từ xa đã nghe thấy tiếng bom đạn ầm ầm, gia đình họ trong tâm cảm thấy có chút sợ hãi, nhưng nếu không cứu mấy con cá yêu quý, họ sẽ cảm thấy rất bứt rứt. Thế là, cả nhà họ cho xe giấu vào một cây to gần nhà, nhẹ nhàng, cẩn thận cho 2 chú cá vàng vào bể nước sau nhà.

“Bảo trọng nhé“, cậu bé vẫy vẫy đôi cá vàng rồi mới cùng cả nhà rời đi.

Chiến tranh cứ kéo dài như vậy tới hơn một năm sau mới kết thúc. Cuối cùng họ cũng đã có thể trở về quê hương. Nhưng khi vừa về tới nhà, họ bàng hoàng nhận ra, màu xanh mướt của đồng lúa, của ruộng nương nay đã không còn. Tất cả chỉ còn là đống đổ nát, hoang tàn sau những trận bom. Nhà của họ cũng bị hư hỏng tới hơn phân nửa.

“Nhà cửa, ruộng vườn đều đã bị tàn phá hết rồi, muốn khôi phục lại, cũng phải mất nửa năm nữa. Cả nhà chúng ta sẽ phải sống thế nào bây giờ?”. Người cha buồn rầu, thở dài một tiếng.

“Cha, mau ra đây mà nhìn xem cái gì nè”, cậu con trai gọi với lên từ sau nhà.

Hai vợ chồng nghèo nhìn nhau, không hiểu rốt cuộc là chuyện gì mà khiến thằng bé vui vậy. Bước qua lớp cây cối ngổn ngang, men theo hàng rào đi ra sau nhà, họ bỗng nhìn thấy trong bể nước có rất nhiều điểm sáng lấp lánh.

“Là cả một bầy cá, bà nó ạ. Nhiều quá, lại đẹp nữa. Phen này nhà ta sống rồi”, người cha vui mừng xoa đầu cậu con trai.

Hóa ra, sau nửa năm, đôi cá vàng tuyệt đẹp kia đã đẻ ra rất nhiều chú cá vàng con. Thế là, cả gia đình họ mang những con cá vàng này vào thành phố bán cho người ta làm cá cảnh và dùng nghề này để vượt qua những ngày tháng khó khăn…
“Tâm hướng thiện là sự đầu tư có lãi nhất”(Nhà văn Mỹ Henry David Thoreau)